نوارهای روی یونیفرم خلبان ها و مهماندارها چه معنایی دارند؟ حتما برای شما هم اتفاق افتاده که نوارهای روی یونیفرم خلبان‌ها و مهماندارها توجه‌تان را جلب کند. شاید از خودتان پرسیده باشید که این نوارها و نشان‌ها برای تزئین لباس آنهاست، رده‌ی سازمانی‌شان را مشخص می‌کند، یا سوابق کاری آنها را نشان می‌دهد. شاید از خودتان پرسیده باشید که استفاده از این نوارها و نشان‌ها در همه ایرلاین‌ها یکسان است یا به سیاست‌های هر شرکت هواپیمایی و هر کشور بستگی دارد. در ادامه به تفسیر ریتینگ خلبان‌ها و نشان‌های روی یونیفرم خلبانی و مهمانداری می‌پردازیم. اگرچه این مطلب به ریتینگ مرسوم در فلای‌سپهران اختصاص دارد. در ادامه با وبلاگ سپهران درباره نوارهای یونیفرم خلبان ها و مهماندارها می‌خوانید.
ریتینگ خلبان‌ها؛ تصمیم‌گیرنده نهایی چه کسی است؟
در گذشته لباس خلبانی با آنچه امروز می‌شناسیم، تفاوت‌های زیادی داشت. خلبان‌ها در کابین‌های بدون سقف پرواز می‌کردند و لباسی می‌پوشیدند که آنها را در برابر شرایط جوی سخت و سرمای شدید محافظت می‌کرد. در اواخر دهه ۱۹۳۰، شرکت پان امریکن تصمیم گرفت برای خلبان‌های خود لباس رسمی تهیه کند. پان امریکن که آن را با نام اختصاری Pan Am می‌شناختند، یکی از مشهورترین شرکت‌های هواپیمایی در فاصله سال‌های 1927 تا 1991 بود که در دوران طلایی هوانوردی تجاری، از پیشگامان سفرهای هوایی بین‌المللی به‌شمارمی‌رفت.
یونیفرم اولیه خلبان‌های پان امریکن شامل کت با دو ردیف دکمه، شلوار، پیراهن و کلاه بود. نشان رتبه خلبانی روی آستین و کلاه آنها قرار می‌گرفت. چندی بعد سایر خطوط هوایی از این الگو پیروی کردند و به خلبان‌های خود لباس رسمی پوشاندند. با گذشت نزدیک به یک قرن، شکل امروزی یونیفرم خلبانی همچنان مشابه طرح اولیه پان امریکن است.
معنای ریت‌های یونیفرم خلبانی
- یک نوار: نشان دانشجوی خلبانی است که هنوز پرواز مستقل (solo) انجام نداده و صرفا در کلاس‌های آموزشی حضور دارد.
- دو نوار: نشان دانشجوی خلبانی است که کلاس‌های آموزشی را با موفقیت پشت سر گذاشته و در حال تجربه و آموزش پرواز است.
- سه نوار: نشان افسر اول (کمک‌خلبان) است که دوره‌های آموزش خلبانی را با موفقیت پشت سر گذاشته و در پروازهای تجاری حضور دارد. افسر اول، بعد از انجام ساعات پروازی معین، آماده ارتقاء به درجه کاپیتانی است.
- چهار نوار: نشان کاپیتان، مسئول اصلی پرواز و تصمیم‌گیرنده نهایی در تمامی شرایط است؛ کسی که تجربه پروازی و دانش بالاتری نسبت به سایرین دارد.
در ریتینگ خلبان‌ها، همچنین یک رتبه به کاپیتان آموزشی تعلق دارد که علاوه‌بر مسئولیت‌های کاپیتان پرواز، وظیفه آموزش دانشجویان خلبانی هم بر عهده اوست. ریتینگ یونیفرم خلبانی نه تنها مقام و تجربه کاری خلبان‌ها را نشان می‌دهد، بلکه تعیین می‌کند که در شرایط اضطراری چه کسی باید تصمیم نهایی را بگیرد. خلبان‌ها همچنین کلاهی دارند که لوگوی شرکت هواپیمایی روی آن قرار می‌گیرد، اما رتبه آنها را مشخص نمی‌کند.
یونیفرم مهماندار هواپیما؛ نماد هویت و فرهنگ خطوط هوایی
اعتمادبه‌نفس، حرفه‌ای بودن، آرامش و رهبری از ویژگی‌های مهمی هستند که خطوط هوایی از مهمانداران خود انتظار دارند. این خصوصیات نه تنها در رفتار، بلکه در یونیفرم آنها بازتاب پیدا می‌کند.
یونیفرم مهمانداران هواپیما از دهه ۱۹۳۰ تاکنون تغییرات بسیاری داشته است. در ابتدا، لباس‌های ساده و کاربردی آنها شبیه به یونیفرم پرستاران بود که حس اعتماد و آرامش را در مسافران ایجاد می‌کرد. در طول جنگ جهانی دوم (دهه ۱۹۴۰)، با افزایش نیاز به مهمانداران زن، یونیفرم‌ها حالتی نظامی یافتند تا حس انضباط و یکپارچگی را تقویت کنند.
با ورود به عصر طلایی پرواز در دهه‌های 1950 و 1960، ظاهر مهمانداران به بخش مهمی از برندینگ خطوط هوایی تبدیل شد. طراحی‌های شیک و رنگارنگ رواج یافت و استفاده از طراحان مد به ابزار رقابت خطوط هوایی تبدیل شد. با تغییرات اجتماعی دهه 1970، یونیفرم‌ها راحت‌تر و غیررسمی‌تر طراحی شدند. دامن‌های کوتاه، شلوار و حتی جلیقه‌ها به یونیفرم مهمانداران اضافه شدند. از دهه 1990 تاکنون، یونیفرم‌ها دوباره ساده‌تر و حرفه‌ای‌تر شده‌اند و بر راحتی و کاربردی بودن تأکید دارند.
در ایران، یونیفرم مهمانداران زن شامل مانتو و شلوار همراه با مقنعه و کلاه است و در برخی شرکت‌ها از سارافون یا پیراهن نیز استفاده می‌شود. یونیفرم آقایان نیز شامل کت‌وشلوار، پیراهن و جلیقه است.
معنای نوارهای یونیفرم مهمانداران
- نیم ریت: مهمانداران از ابتدای فعالیت خود تا دو یا سه سال (با توجه به قوانین شرکت هواپیمایی) نوار نیم ریت طلایی در لباس خود دارند.
- یک ریت: در پایان سال دوم یا سوم، از یک خط طلایی بر روی لباس مهمانداران استفاده می‌شود.
- یک خط و نیم: از سال سوم به بعد، تا زمانی‌که به سرمهماندار تبدیل شوند، یونیفرم مهمانداران شامل یک خط و نیم است. آنها معمولاً مسئول مدیریت انتهای کابین، از صندلی‌های نزدیک بال تا انتهای هواپیما هستند.
- یک زاویه (مثلث زرد): سرمهماندار هواپیماست که هنگام سوارشدن مسافران، در ورودی کابین ایستاده و از آنها استقبال می‌کند.
- یک زاویه و خط طلایی: سرمهماندار ارشد یا استاد مهماندار است.
طراحان یونیفرم‌های مهمانداری همواره تلاش کرده‌اند تا علاوه بر ایجاد حس اعتماد و حرفه‌ای بودن، فرهنگ و برندینگ شرکت هواپیمایی را نیز بازتاب دهند.
